W obecnym stanie prawnym wydatek na nabycie wierzytelności stanowi dla nabywcy koszt uzyskania przychodów – dopiero w momencie uzyskania tego przychodu w postaci zapłaty całości należności.
W przypadku częściowej zapłaty wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodu w proporcji (tj. wpłata do osiągniętego przychodu).
W sytuacji, gdy spłacana jest tylko część wierzytelności – to za koszt uzyskania przychodów może być uznana tylko taka część poniesionych wydatków na nabycie tej wierzytelności, jaka dotyczy przychodów uzyskanych przez podatnika w związku z wyegzekwowaną spłatą wierzytelności.
Jeżeli kwota wierzytelności jest spłacana przez dłużnika w latach – wówczas koszty również są uznane za koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, jaka odpowiada spłacie wierzytelności w danym roku, czyli proporcjonalnie do uzyskanego przychodu.
13 listopada 2018r. Prezydent podpisał projekt ustawy o zmianie tej ustawy. Zmiany w ustawach o podatkach dochodowych wprowadzają nowy przepis (art. 15ba ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 24e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), zgodnie z którym:
- W przypadku nabycia pakietu wierzytelności (co najmniej 100 wierzytelności w ramach jednej transakcji bez wyodrębnienia ceny nabycia poszczególnych wierzytelności), dochód z pakietu wierzytelności będzie stanowiła nadwyżka przychodów uzyskanych z wierzytelności wchodzących w skład pakietu nad kosztem jego nabycia (tj. ceną nabycia takiego pakietu);
- Koszty nabycia pakietu wierzytelności będzie się potrącać w okresie rozliczeniowym, w którym osiągnięty zostanie przychód z wierzytelności wchodzących w skład pakietu wierzytelności, do wysokości odpowiadającej temu przychodowi.
- Przepisy te będą miały także zastosowanie odpowiednio do nabycia pojedynczej wierzytelności.
Po wejściu w życie powyższych zmian – koszty nabycia wierzytelności (pakietu wierzytelności) będą rozpoznawane w kwocie odpowiadającej wartości uzyskanego z niej przychodu – do momentu rozliczenia całości wydatków na nabycie określonej wierzytelności (pakietu wierzytelności).Faktyczne spłaty z każdej wierzytelności nabytej w ramach pakietu wierzytelności będą zaliczane na spłatę ceny nabycia całego pakietu.